Sealanty stomatologiczne to innowacyjna metoda prewencyjna, mająca na celu ochronę zębów przed próchnicą. Składają się z cienkich, plastikowych powłok, które aplikuje się na zagłębienia i szczeliny na powierzchni żującej zębów trzonowych oraz przedtrzonowych. Ze względu na swoją skuteczność, stanowią one ważny element profilaktyki stomatologicznej, zwłaszcza u dzieci i młodzieży.
Pojęcie sealantów zaczęło kształtować się już w latach 50. XX wieku, kiedy to M.G. Buonocore odkrył, że żywice mogą być wiązane ze szkliwem przez etching kwasem fosforowym. Początkowe materiały, jak metylo cyjanoakrylan, okazały się jednak nietrwałe. Przełom nastąpił w 1970 roku, kiedy to Buonocore wprowadził bisfenol-A glicydylo dimetakrylat (BIS-GMA), który stał się podstawą dla wielu materiałów sealantowych wykorzystywanych obecnie w stomatologii.
Skład i typy
Współcześnie sealanty dzielą się na materiały na bazie żywic i cementów szkłoionomerowych. Pierwsze z nich, szczególnie te na bazie BIS-GMA, charakteryzują się wytrzymałością i długotrwałym przyleganiem do zęba. Natomiast cementy szkłoionomerowe, choć mogą wykazywać słabsze parametry przyczepności, mają zdolność uwalniania fluoru, co dodatkowo wspomaga profilaktykę próchnicy. Obawy dotyczące potencjalnej ekspozycji na bisfenol A (BPA), choć zrozumiałe, są minimalizowane przez wytyczne organizacji dentystycznych, które podkreślają niskie ryzyko związane z użyciem tych materiałów.
Skuteczność i zastosowanie
Badania dowodzą, że sealanty mogą zapobiegać nawet 80% przypadków próchnicy w zębach trzonowych, gdzie najczęściej rozwija się ta choroba. Są one szczególnie rekomendowane dla dzieci i nastolatków zaraz po pojawieniu się pierwszych stałych zębów trzonowych, aby jak najszybciej zamknąć drogę bakteriom odpowiedzialnym za rozwój próchnicy. Dzięki sealantom, zagłębienia i szczeliny na powierzchni żującej zębów, które są trudne do dokładnego oczyszczenia, stają się gładkie, co znacznie utrudnia gromadzenie się resztek pokarmowych i bakterii.
Procedura aplikacji
Aplikacja sealantu jest szybka, bezbolesna i nie wymaga użycia znieczulenia. Pierwszym krokiem jest dokładne oczyszczenie zęba, następnie przeprowadza się etching, czyli matowienie szkliwa, aby zwiększyć jego przyczepność do materiału sealantowego. Kolejnym etapem jest aplikacja samego sealantu, który następnie utwardza się przy pomocy światła lub substancji chemicznych, tworząc trwałą ochronę przed próchnicą.
Sealanty stomatologiczne stanowią cenną broń w walce z próchnicą, oferując długotrwałą ochronę dla zębów trzonowych i przedtrzonowych. Ich stosowanie w połączeniu z regularnymi wizytami u dentysty oraz odpowiednią higieną jamy ustnejmoże pomóc w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej, zwłaszcza u osób z wysokim ryzykiem rozwoju próchnicy. Regularne kontrole stomatologiczne i edukacja pacjentów na temat właściwej higieny jamy ustnej są kluczowe dla zachowania zdrowych zębów i mogą być wspomagane przez stosowanie sealantów. Te proste środki prewencyjne mogą mieć znaczący wpływ na zmniejszenie ryzyka próchnicy, co jest szczególnie ważne wśród dzieci i młodzieży, u których nawyki związane z dbaniem o zdrowie jamy ustnej są nadal kształtowane.
Sealanty stanowią ważne narzędzie w profilaktyce stomatologicznej, zapewniając dodatkową warstwę ochronną przed próchnicą. Ich efektywność, w połączeniu z regularną higieną jamy ustnej i kontrolami stomatologicznymi, może znacząco wpłynąć na poprawę zdrowia oralnego pacjentów w każdym wieku.
